JAK ZADANIA TO W ZADANIACH.
Co w zdalnym nauczaniu jest tak naprawdę ważne?
Moim zdaniem komunikacja i relacja. Czyli nic nowego.
Najbardziej ostatnio rozpowszechnianym wariantem lekcji są wideo-spotkania na żywo.
I byłby to niewątpliwie najbliższy odpowiednik lekcji stacjonarnej, gdybyśmy żyli w utopii. Gdybyśmy nie napotykali na problemy techniczne (z komputerami, mikrofonami, kamerami, łączem internetowym), socjalne (brak miejsca do pracy itp.), osobiste (emocjonalne, zdrowotne, motywacyjne) i komunikacyjne. Stawiając na relację, która jest moim zdaniem kluczowa w edukacji, bez względu na to, czy ma charakter bezpośredni, czy zapośredniczony, może nam umknąć aspekt merytoryczny procesu uczenia. Technologia, narzędzia, grupa uczniów i nauczycieli nie wystarczą, jeżeli nasi podopieczni nie wiedzą, co mają zrobić, gdzie znaleźć informacje, jakim torem podążać?
Wielość kanałów komunikacyjnych nie jest efektywna, a bywa frustrująca. Od marca 2020 zorganizowałam kilkadziesiąt godzin szkoleń wolontaryjnych dla rodziców i uczniów, którzy w szkołach mieli wdrożony (lub wdrażany) pakiet biurowy MS Office 365 na licencji A1. Na wymogi mojej pracy zawodowej (zajmuję się komunikacją społeczną) zgromadziłam dość pokaźny korpus tekstów, dotyczący przepływu informacji między uczniami, a nauczycielami.
Jednym ze zgłaszanych problemów była duża liczba kanałów komunikacyjnych (poczty elektroniczne, komunikatory, sms, platformy, czaty, mowa).
“Nigdy nie wiem, co jest zadane, bo pani mówi na lekcji, co jest zadane, a ja często nie słyszę lub zapominam.” – Uczeń, klasa 4 SP.
“Pan nam zapisuje na lekcji na żywo, co mamy robić, ale potem to nie wiem, gdzie to mam znaleźć, jak napiszę na discordzie do kogoś, to zawsze ktoś mi odpowie.” – Uczeń, klasa 5 SP.
“Mam często problemy z internetem i mnie wywala i wtedy już nie mam pojęcia, co mam zrobić.” – Uczeń, klasa 6 SP.
“Nasi nauczyciele nigdy niczego nie zapisują na lekcji, tylko mówią, wysyłają zadania na Vulkanie, a zajęcia online robią na Teamsie.” – Uczeń, klasa 2 Technikum.
Miałem do zrobienia i odesłania pod koniec semestru 11 prac z plastyki i techniki, bo nie wiedziałem, że mam je odesłać, to znaczy zdjęcia. Pani mówiła, że trzeba odsyłać, ale ja nie słyszałem.” – Uczeń, klasa 7 SP.
“Mam założony taki oddzielny kalendarz, gdzie wpisuję, co ma zrobić każde moje dziecko, wygląda to jak wykaz operacji w szpitalu, najgorsze jest jednak to, że muszę przejrzeć każdą rozmowę z każdej lekcji, bo moje dzieci tego nie ogarniają. Nie ma jakiegoś narzędzia do uporządkowania tego?” – Rodzic, klasa 2, 4, 5 SP.
Jestem na każdej lekcji i jak pani zapisuje podczas lekcji, co jest zadane, to zapisuję synowi na tablicy przy biurku.” – Rodzic, klasa 4 SP.
“Nie wiem co jest zadane, bo jedni nauczyciele piszą w librusie, inni w Teams i jeszcze gdyby to było w konkretnym miejscu, to nie, w czacie ogólnym u dziecka, w czacie lekcji, w nowej konwersacji, w zadaniach, aaa jest jeszcze outlook – tam czasem też, jak już to wszystko przejrzę, mam dość, a i tak przeważnie czegoś nie zauważę” – Rodzic, klasa 4 SP.
Do napisania tego artykułu skłonili mnie rodzice uczniów, którzy wielokrotnie do mnie pisali: “Czy nauczyciele nie mogliby zapisywać zadań, tak jak Pani? Proszę im podpowiedzieć”. Zapis zadań, który proponuję, jest udogodnieniem również dla rodziców uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi, na których od marca 2020 roku spadł ciężar jeszcze większego zaangażowania w proces dydaktyczny ich dzieci. Najmłodsi moi uczniowie po kilku próbach potrafili znaleźć zadanie i następnie je realizować. Nawet ci, którzy nie umieli jeszcze czytać… Pakiet zawiera czytnik immersyjny.
Każdorazowo na szkoleniach rad pedagogicznych zwracam uwagę na ten istotny element zdalnych lekcji. Jest to zagadnienie nie tyle techniczne, operacyjne, ile komunikacyjne.
Jeśli mamy Teams? To stosujmy Teams! Ułatwiajmy sobie i innym pracę.
Taki jest mój sposób na ujednolicenie zapisu zadań do wykonania dla moich uczniów:
ZADANIA W ZADANIACH
Opcja “Zadania” lub “Prace” jest bardzo użytecznym rozszerzeniem MS Teams. Przydaje się w sytuacjach:
- utraty łączności internetowej nauczyciela/nauczycieli/ucznia/uczniów;
- hospitacji lekcji przez dyrektora;
- archiwizowania i prowadzenia “teczki” nauczyciela;
- pracy z uczniami o szczególnych potrzebach edukacyjnych;
- pracy z uczniami obcojęzycznymi;
- współpracy z rodzicami;
- jakichkolwiek trudności z uczestnictwem ucznia/uczniów w lekcji online.
Zakładkę “Zadania” znajdziemy w listwie bocznej po lewej stronie ekranu. Najeżdżając w “Zadania”, zostaniemy przekierowani do powyższego interfejsu. Tu, za pomocą klawisza “Utwórz”, znajdującego się w lewym dolnym rogu ekranu, wybieramy interesującą nas opcję: “Zadanie”, “Test”, wykonanie zadania lub testu “przy użyciu istniejącego” egzemplarza.
Przystępujemy do tworzenia zadania dla klasy, grupy osób, zespołu itp.
Po wyborze adresata zadania wyświetli się nowa strona z polami do wypełnienia według naszego scenariusza. Dobrą praktyką jest stosowanie tej zakładki tak często, jak jest to możliwe. Wówczas uczniowie, rodzice, w przypadku uczniów młodszych lub o szczególnych potrzebach edukacyjnych, otrzymują kompletny scenariusz lekcji. Ułatwia to komunikację i porządkuje treści. Jest udogodnieniem zarówno dla nauczycieli, jak i uczniów.
Można wykorzystać moją wersję zapisu lekcji, lub stworzyć własny system.
Każdą moją lekcję zdalną zapisuję wg schematu:
- “Wprowadź tytuł” – Lekcja nr, Temat:…
- “Wprowadź instrukcję” – Plan danej lekcji, modułu lub projektu w punktach z uwzględnieniem zadań priorytetowych, sekwencyjnych, do wyboru, załączniki stron internetowych, odnośniki itp.
- “Punkty” – “Dodaj zestaw kryteriów ocen” – opcjonalnie, w zależności od charakteru zadania, może to być podział binarny: zadanie zaliczone/niezaliczone (postaraj się, masz drugą szansę) lub rozkład ocen wg przedmiotowego systemu oceniania. Większość moich prac nie podlega ocenie tylko opinii i komentarzom.
- “Przypisz do” – zadanie można przypisać całemu zespołowi, albo wybrać konkretne osoby z listy.
- “Termin wykonania” – wybieramy datę i godzinę – u mnie najlepiej sprawdza się opcja odesłania zadania w czasie lekcji lub tego samego dnia do godziny x, natomiast zadania, wymagające dłuższego czasu realizacji, mają ustaloną realną datę końcową.
Przypisane zadanie:
Korzystając z ”Nowego zestawu kryteriów ocen” pola tabeli możemy edytować wg własnego pomysłu: ocena opisowa lub odpowiednik ocen: celująca, bardzo dobra itd.
Na etapie edycji w dowolnym momencie możemy zadanie odrzucić, zapisać lub przypisać.
Mając stworzone zadanie, możemy skorzystać z trzech kropek “…” umieszczonych w prawym górnym rogu ekranu. Znajdziemy tam rozwiązania ukrycia nazwisk uczniów (bardzo przydatna funkcja przy np. publikowaniu na forum), edytowania zadania, podglądu (jak nasze zadanie widzą jego odbiorcy) oraz eksportu do MS Excel:
Odbiorcy odczytują zadanie i odsyłają swoje prace w formie załączników. U autora zadania wyświetla się załącznik. Można wówczas go przejrzeć, skomentować i nadać mu status pracy zwróconej:
Jeśli adresat wykonał zadanie po terminie, może je odesłać. Jako autorzy zadania mamy podgląd statusu wiadomości, np. “wyświetlono”, “przesłano x godzin/dni po terminie”, “nie przesłano”. Widzimy też, gdy ktoś nawet nie otworzył zadania:
Z pozycji “Widoku ucznia” w prawym górnym rogu znajdziemy włącznik czytnika immersyjnego. Narzędzie to ułatwia:
- pracę z uczniami o różnych możliwościach na różnych poziomach edukacyjnych;
- redagowanie tekstu;
- czytanie niezależne (u uczniów o różnym poziomie danej umiejętności);
- naukę czytania u uczniów najmłodszych;
- naukę u uczniów o szczególnych potrzebach edukacyjnych;
- naukę danego języka (np. języka polskiego jako obcego dla obcokrajowców);
- rozpoznawanie wyrazów;
ponadto:
- poprawia zrozumienie tekstu;
- integruje zmysły wzroku i słuchu u uczniów.
Polecam użycie czytnika immersyjnego. U mnie najlepiej sprawdza się u uczniów obcokrajowców i uczniów o szczególnych potrzebach edukacyjnych. Nauczyłam też korzystania z tego rozwiązania uczniów na wczesnym etapie nauki czytania z klas I-II. Korzystający z czytnika mogą swoje zadania wykonywać bez pomocy rodzica, która byłaby konieczna przy odczytywaniu instrukcji zadania lub polecenia.
W czytniku immersyjnym mamy wpływ na:
- rozmiar kroju pisma;
- odmianę kroju pisma – bezszeryfowe, szeryfowe, pismo komiksowe;
- odstępy międzywierszowe;
- motywy tła tekstu;
- tempo odczytywania tekstu.
W niektórych językach jest opcja odczytu przez głos męski lub żeński, w języku polskim nie mamy takiego wyboru (na razie?) i jest to głos żeński.
W czytniku immersyjnym możemy tekst przełożyć na język obcy z dostępnej bazy języków. Powtórzę się, pisząc: bezcenne dla obcokrajowców i uczniów powracających z zagranicy objętych systemem szkolnictwa w Polsce.
I jeśli jeszcze nie mamy dość udogodnień, to tekst możemy podzielić na sylaby lub wyróżnić kolorystycznie części mowy, np. wszystkie czasowniki.
Po kilku lekcjach tą metodą do minimum ograniczyły się pytania o przebieg lekcji, zadania, terminy.Obecnie nie mam żadnych pytań od uczniów w tej kwestii, również nauczyli się przestrzegać terminów, planować i działać strategicznie. Polecam!